‘Your goal is greater than your struggle.’

Eerlijk gezegd! Het verhaal van Judith Schmeltz (48), geboren in Paramaribo. Op haar 2de kwamen haar ouders met het gezin naar Nederland omdat haar zus geopereerd moest worden. Via (een soort van opvangcentrum in) Hilversum, Schinveld en Rotterdam is zij in Heerlen terechtgekomen. Na 12 jaar in de zorgsector te hebben gewerkt geeft Judith nu Zumbales en circuittraining. Onlangs heeft zij haar diploma personal trainer gehaald. Judith is moeder van 2 kinderen en oma van 2 kleinkinderen.

Judith Schmeltz

“Ik vind Heerlen fijn om te wonen, lekker rustig, niet te veel gedoe. Ik ben tevreden hier en echt gelukkig met wat ik nu doe. In de zorg heb ik in de kinderopvang, als kraamverzorgende, in de gehandicaptenzorg en met ex-gedetineerden gewerkt. Nooit gedacht dat ik in de sportsector terecht zou komen, maar het bevalt me heel goed.

Ik ben zo’n tien jaar geleden nog eens terug naar Suriname gegaan en had niet meteen een gevoel van thuiskomen. Het was een prettige ervaring om daar te zijn, maar ik weet niet beter dan dat Nederland mijn thuis is. Ik ben opgegroeid in Schinveld, een echt boerendorp. Wij waren er de enige donkere mensen. De mensen vonden het vreemd hoe wij er uit zagen. Wijzelf zagen dat niet. Wij zijn ook nooit zo opgevoed van ‘kijk uit, want wij zijn zwart en zij zijn wit’. Mijn ouders zagen het wel natuurlijk! Er was veel ruzie op school en er werd niets gedaan tegen pesten. Ik dacht echter nooit dat het met mijn huidskleur te maken had. We werden ook niet echt buitengesloten, we hadden genoeg vriendinnen. Kinderen onder elkaar kunnen altijd wel goed met elkaar opschieten. Kinderen zien geen kleur. Het zijn meestal de ouders die de kinderen bewust maken van het anders zijn.

Ik weet ik dat ik donker ben, ik ben me er bewust van maar ik ervaar geen beperking. Ik zeg altijd tegen mensen ‘alleen als je je gediscrimineerd voelt, dan word je het ook.’ Ik weet wie ik ben en waar ik voor sta. Toen ik als kraamverzorgster werkte – ik was de enige kraamverzorgster met een donkere huidskleur – zag ik mensen wel eens vreemd kijken op het moment dat de deur openging. ‘O ja, ik heb een donkere huidskleur’, dacht ik dan. ‘Als je hulp wilt, dan is dit wat je krijgt.’ Ik wist van de organisatie waarvoor ik werkte dat ze achter mij stonden, als het ooit zou voorkomen dat iemand geen hulp van mij wilde. Dan moest het gezin in kwestie maar een andere organisatie zoeken. Dat vond ik prettig. Ik denk dat het met karakter en uitstraling te maken heeft: als jij je als een slachtoffer gaat gedragen zul je ook vaker discriminatie meemaken.

Ik heb mijn kinderen zelf ook niet zó opgevoed, dat ze zich bewust zijn van hun kleur. Ik vind dat iedereen gelijk is. Natuurlijk kwam er bij hen discriminatie voor op school. Mijn zoon kwam een keertje thuis en zei; ‘mama, het zou beter zijn als ik wit zou zijn?’ ‘Nee hoor’, antwoordde ik, ‘de mensen zijn gewoon jaloers op onze kleur. Zij moeten de hele dag onder de zonnebank om een beetje onze kleur te krijgen en nog lukt het niet. Je mag dus heel trots zijn op je kleur. Ik ben zelf ook heel trots op mijn huidskleur. Ik vind het hartstikke mooi.’ Ik ben toen wel naar school gegaan om te vragen of ze iets met het pestbeleid doen. En ik ben tegen Zwarte Piet. Ik werd zelf als klein kind voor Zwarte Piet uitgescholden. Dat was geen leuke ervaring. Als je bent opgevoed met Sinterklaas en Zwarte Piet weet je als wit persoon zijnde niet beter dan dat het een leuk en gezellig feest is. Maar als je het verhaal erachter leert kennen en een donkere huidskleur hebt, ervaar je dat het helemaal niet fijn is om zo te worden gezien. Als kind al merkte ik dat de discriminatie rond de Sinterklaastijd ongegeneerd toenam. Omdat veel mensen denken dat het in die periode gewoon kan, wat natuurlijk niet zo is. Mijn dochter heb ik niet mee laten doen met de Sinterklaasviering op de basisschool. En op een gegeven moment heeft de school Zwarte Piet afgeschaft. Ze hebben het heel netjes afgehandeld. Ik heb ook aangegeven dat mijn dochter geen pietenmuts op hoeft als ze bijvoorbeeld pietengym doen, want ze is geen Zwarte Piet. Ze hebben alles met mij doorgesproken een aangegeven dat ze wel pietengym doen maar zonder Zwarte Pieten. Zwarte Piet mag niet meer op school komen en wordt niemand geschminkt. Ik heb het als heel prettig ervaren dat school hieraan mee wilde werken.

Mijn kleinkinderen zijn allebei gemixt, mijn zoon is donker en hun moeders zijn licht. Sommige witte moeders denken dat hun kind daar geen last van zal krijgen. Maar, het komt juist veel voor dat kinderen dan niet als wit maar toch gewoon als zwart worden gezien. Die gaan het meeste door een identiteitscrisis omdat ze niet weten waar ze bij horen, want echt zwart zijn ze ook niet. Dat is heel triest en ik hoop niet dat mijn kleinkinderen dit moeten ervaren. Discriminatie is er natuurlijk al heel erg lang, maar ik hoop dat tegen die tijd de acceptatie er is. We zijn allemaal mensen, ongeacht huidskleur. Discriminatie is echt een verschrikkelijk iets. Het pas niet meer in deze tijd.

We hebben een paar dagen geleden de dag van de afschaffing van de slavernij ‘Dia di Abolishon/Keti Koti’ meegemaakt. Ik denk dat deze dag steeds groter gaat worden en het zelfs een officiële feestdag wordt. Voor ons is het al een feestdag. Ik vind het fijn dat er meer mensen aandacht aan besteden. Dan komt er ook meer begrip. De slavernij heeft lang geduurd en dat mensen mogen gaan inzien wat het werkelijk allemaal inhoudt.

– Dan praten we over een systeemverandering, is dat iets wat wij nog mee gaan maken?
Ik denk zelf van wel. Want er wordt steeds meer aandacht aan besteed. En het mag echt erkend worden dat de slavernij er is geweest en dat het in de geschiedenisboeken zou moeten staan. Dat de kinderen op school dat ook mogen leren. Ik denk als dat vanaf het begin was gebeurd dan zouden mensen ook meer begrip hebben voor mensen met een donkere huidskleur.